The industrial hydrogen ecosystem in the northern Netherlands is getting a major boost, building on the foundation of Europe’s first Hydrogen Valley. That is what the WAviatER project: WAterstofproductiechnologie voor de Aviation sector en Energietoepassingen op Regionaal niveau (WAviatER: Hydrogen Production Technology for the Aviation Sector and Energy Applications at Regional Level) will ensure. Earlier this month, the North Netherlands Cooperation Agency awarded it a grant from the European Regional Development Fund (ERDF). In the project, a Northern Dutch consortium will develop green hydrogen technology. Consortium partners are Douna Machinery Leeuwarden, JB Besturingstechniek, REDStack, Demcon, Groningen Airport Eelde, New Energy Coalition and Rijksuniversiteit Groningen, supported by TNO and VONK.
The first concrete application is at Groningen Airport Eelde, the ‘Hydrogen Valley Airport’. There, an electrolyzer to be developed will produce green hydrogen as an emission-free energy carrier for light aircraft, drones and ground equipment. “In the Northern Netherlands, this is the first step towards an ecosystem of companies developing their own products for the green hydrogen economy.”
The Northern Netherlands is recognised as an important centre for hydrogen technology development by Europe, which declared the region Hydrogen Valley. Within the region, Groningen Airport Eelde is taking several initiatives in the field of airport and aviation sustainability. This includes the Hydrogen Valley Airport project of Groningen Airport Eelde, New Energy Coalition, University of Groningen and other parties, in addition to the existing 22MW solar park. The WAviatER project is now giving concrete form to Hydrogen Valley Airport.
Consortium
The WAviatER project, which started at the beginning of this year, has now also been told that it will receive funding from the Regional Development (ERDF) – REACT-EU fund from the Samenwerkingsverband Noord-Nederland. The total budget is €3.5 million, of which the project partners themselves are contributing more than half. Demcon leads the consortium, which further consists of Groningen Airport Eelde, New Energy Coalition, University of Groningen and technology leaders Douna Machinery Leeuwarden, JB Besturingstechniek and REDstack.
Toon Hermans, managing director of Demcon energy systems, praises the commitment of the airport and other partners.
“Green hydrogen is being studied everywhere, but here in the Northern Netherlands people are looking for cooperation to develop concrete products. We have landed in a warm bath here, with New Energy Coalition as the architect of Hydrogen Valley and pacesetter of the energy transition, and with companies and knowledge institutions that really want to do something with hydrogen. The airport is showing its value to the surrounding area by acting as a flywheel for this development.”
Jan Bos, director of JB Control Technology, sees the project as a great opportunity.
“The participating companies can increase their knowledge in the field of hydrogen production. For Groningen Airport Eelde, it is a great opportunity to focus on clean aviation.”
Douna Machinery Leeuwarden (connecting green technologies) wants to play a prominent role in the green energy transition, says managing director Ale Procee.
“Hydrogen production is going to make an important contribution to that. The project not only contributes to sustainability, but in time it will give a substantial economic boost to the manufacturing and service industry in the Northern Netherlands.”
Het project is een uitstekende kans voor Noord-Nederland om een voortrekker te worden in de productie van groene waterstof op middelgrote schaal, zegt Vasilis Kyriakou, assistant professor Energy Conversion & Processes aan Rijksuniversiteit Groningen.
Electrolyzers
De productie van ‘groene’ waterstof gebeurt in een zogeheten electrolyzer, die groene elektriciteit gebruikt om water te splitsen in waterstof en zuurstof. Dit proces is momenteel op kleine schaal nog niet concurrerend met de grootschalige, aardgas gebaseerde productie van ‘grijze’ waterstof. Voor decentrale toepassingen is behoefte aan kleine tot middelgrote electrolyzers die groene waterstof produceren tegen acceptabele kosten. Daarnaast is het van belang dat de electrolyzers zelf duurzaam zijn en bijvoorbeeld niet afhankelijk zijn van de inzet van schaarse en waardevolle metalen die in bepaalde typen electrolyzers worden toegepast. Het consortium van WAviatER gaat daarom voor de luchthaven een schaalbare en duurzame electrolyzer ontwikkelen. Die moet goedkoper in aanschaf zijn ten opzichte van de huidige alternatieven, een hogere efficiëntie hebben, geen schaarse en waardevolle metalen vereisen en bovendien geautomatiseerd seriematig te produceren zijn.
Technologieontwikkeling
“Vanuit onze brede ervaring met systeemdenken en mechatronisch productontwerp ontwikkelen wij oplossingen voor efficiënte en duurzame energiesystemen”, verklaart Toon Hermans van Demcon. “In dit project richten wij ons ook op het hart van de electrolyzer, de zogeheten stack, waar de elektrolysereactie plaatsvindt. Daarvoor doen wij onder meer een beroep op Rijksuniversiteit Groningen, die hoogwaardige wetenschappelijke kennis heeft van energieconversie met elektrolyse en regeltechniek voor complexe (energie)systemen. Ons zusterbedrijf Demcon industrial systems Groningen gaat de besturing ontwikkelen samen met JB Besturingstechniek.”
Voor het op afstand besturen van electrolyzers brengt JB Besturingstechniek zijn expertise in van flexibele en intelligente automatiserings- en meetsystemen. Voor de productie van de stacks en complete electrolyzers zijn Douna en REDstack aangesloten bij het consortium. Douna heeft veel ervaring met fabricage en onderhoud van onder meer afsluiters voor de aardgasdistributie en is nu bezig de transitie van fossiel naar waterstof te maken. De productietechnologie die REDstack ontwikkelt voor zijn stacks is ook geschikt voor de fabricage van electrolyzers voor waterstofproductie.
Noord-Nederlands ecosysteem
Het project loopt tot oktober 2023; dan moet er op Groningen Airport Eelde een draaiende installatie staan. “Onze ambitie is om een volledig systeem voor productie, distributie en gebruik van waterstof te realiseren”, zegt Jonas van Dorp, hoofd Aviation Marketing & Development bij Groningen Airport Eelde. “Daarmee hebben we de productie van groene waterstof dichtbij en ontwikkelen we de luchthaven, met ook de uitbreiding van het zonnepark, meer en meer tot een energiehub van regionale betekenis. Dat past in ons streven om in 2030 als Hydrogen Valley Airport de duurzaamste luchthaven te zijn op gebied van groene waterstof.”
De geproduceerde groene waterstof in het WAviatER-project is in eerste instantie bedoeld voor gebruik op locatie. Toon Hermans van Demcon ziet het als de start van een Nederlandse electrolyzer-industrie. “In vervolgprojecten kunnen we de waterstof nabewerken en met behulp van hogedruktechnologie geschikt maken voor transport en gebruik elders. In breder perspectief is dit in Noord-Nederland nog maar de eerste stap naar een ecosysteem van bedrijven die producten voor de waterstofeconomie ontwikkelen.”
Over de partners
- Demcon ontwikkelt, produceert en levert technologie en innovatieve producten die bijdragen aan het oplossen van complexe technologische en maatschappelijke vraagstukken. De Demcon group heeft meerdere locaties in Nederland, waaronder Groningen, en daarnaast ook in Duitsland, Japan en Singapore.
- New Energy Coalition is een voortdurend groeiend netwerk van kennisinstellingen, bedrijven, overheden en ngo’s die in Noord-Nederland samen werken aan de versnelling van de energietransitie voor een duurzame toekomst. New Energy Coalition is de architect van het project HEAVENN, waarmee Noord-Nederland de eerste Hydrogen Valley van Europa is geworden.
- Rijksuniversiteit Groningen is een internationaal georiënteerde universiteit die ook sterk geworteld is in de regio. De universiteit heeft de expertise en ambitie om een cruciale rol te spelen in de ontwikkeling van Noord-Nederland tot een hub voor groene waterstofproductie.
- Douna Machinery Leeuwarden (connecting green technologies) ontzorgt al 98 jaar klanten op alle gebieden van het technisch innovatieproces. Dit omvat het bedenken, ontwerpen, fabriceren, leveren en service verlenen op werktuigbouwkundige installaties. Met deze expertise heeft Douna Machinery veel kennis en ervaring opgebouwd die het inzet om de groene energietransitie te versnellen.
- JB Besturingstechniek in Oosterwolde is een internationaal georiënteerd familiebedrijf met een open cultuur en zelfsturende teams. Met circa veertig, merendeels HBO- of academisch opgeleide medewerkers heeft het bedrijf zich gespecialiseerd in industriële automatiseringsoplossingen die het overal ter wereld inbedrijfstelt. JB Besturingstechniek hecht veel waarde aan duurzame relaties met opdrachtgevers, medewerkers en leveranciers.
- REDstack in Sneek is specialist in duurzame energiewinning met behulp van een membraanproces. Dit betreft het gecontroleerd mengen van zout en zoet water in zogeheten stacks om elektrische energie op te wekken.
Het consortium kent tevens twee externe partner:
